Paweł V

Camillo Borghese (urodzony w Rzymie, 17 września 1552 roku, zmarł w Rzymie, 28 stycznia 1621 roku) herb

Syn Marcantonia Boghese, nobilitowany w Siena, papieski gubernator Orvieto, ambasadora Republiki Siena w Stolicy Apostolskiej, adwokata Konsystorza i Flamínia degli Astalli, córki Orazia degli Astalli, nobilitowani w Rzymie.

Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 16 maja 1605 roku do 28 stycznia 1621 roku.

Zainicjował proces inkwizycyjny Galileusza, potępionego przez Kongregację Świętego Oficjum 5 marca 1616 roku - razem z dziełem Mikołaja Kopernika De revolutionibus orbium coelestium - za głoszenie heliocentrycznej teorii świata. Galileusz został zrehabilitowany dopiero w 1992 roku przez Jana Pawła II.

Urodził się w Rzymie, w rodzinie spokrewnionej z Katarzyną ze Sieny. Studia prawnicze w Perugii i Padwie zwieńczył doktoratem i znalazł zatrudnienie w kurii rzymskiej. Został również wicelegatem w Bolonii, a Klemens VIII - w dowód uznania za wypełnienie misji hiszpańskiej - mianował go w 1596 roku kardynałem i w 1597 roku biskupem Jesi, a w 1603 roku wikariuszem papieskim i rzymskim inkwizytorem.

16 maja 1605 roku jako naj młodszy członek kolegium kardynalskiego został wybrany na papieża, przyj­mując imię Pawła V. Kiedy objął Tron Piotrowy, wręczył kapelusz kardynalski swojemu siostrzeńcowi Scipione Caffarelemu Borghese, mianował go sekretarzem stanu i obsypał beneficjami. Zaostrzył dyscyplinę w zakonach, a wobec biskupów ponowił nakaz przebywania w swoich diecezjach. Był wielkim protektorem misji: w Chinach i Japonii zezwolił na sprawowanie liturgii w miejscowym języku, wspierał kapucynów w królestwie Konga i jezuitów w Paragwaju, którzy zakładali redukcje wśród Indian Guarani.

Jego pontyfikat zdominowały w głównej mierze waśnie z Republiką Wenecką, która domagała się kontroli państwa nad Kościołem: bez zgody państ­wowej nie wolno było zbudować żadnego kościoła czy klasztoru. Wyznawał koncepcję supremacji papieskiej, co doprowadziło do konfliktu z Republiką Wenecką; Paweł V 17 kwietnia 1606 roku nałożył na to państwo italskie interdykt, a dożę i senat ekskomunikował. Duchowni, którzy przestrzegali rozporządzeń papieskich, zostali wydaleni. W gruncie rzeczy był to spór o pryncypia Wojnie zapobiegła mediacja Francji i Hiszpanii, wobec których papież starał się zachować neutralność. Jego interwencja w Anglii przyczyniła się do pogorszenia sytuacji katolików, zwłaszcza w Irlandii. Dopiero 1607 roku zawarto pokój: papież cofnął interdykt i klątwę, mimo iż Wenecja nie zmieniła swojej postawy. Na początku XVII stulecia w Niemczech zaostrzeniu uległy sprzeczności wyznaniowe. Podczas trzydziestoletniej wojny religijnej w Niemczech Paweł V udzielił poparcia cesarzowi Ferdynandowi II oraz antyprotestanckiej Lidze Katolickiej.

W zakresie wewnętrzno-kościelnym duże znaczenie miało zaangażowanie papieża w prace misyjne na całym świecie. 20 czerwca 1614 roku wydanie "Rituale Romanum" - zbioru modlitw i obrzędów religijnych - ugruntowało jedność liturgiczną Kościoła rzymskiego. Papież zaprowadził 40-godzinne nabożeństwo adoracji Najświętszego Sakramentu. Wzbogacił watykańskie zbiory biblioteczne, przeniósł Archiwum Watykańskie do nowej siedziby, a w zakonach polecił nauczać języków: hebrajskiego, łaciny, greki i arabskiego. Ukończył budowę Bazyliki św. Piotra i odnowił oraz przebudował jej wnętrze, wybudował kaplicę w Bazylice S. Maria Maggiore, a poza murami miejskimi wzniósł Villa Borghese. Odrestaurował akwedukt Trajana, nadając mu nazwę Acqua Paola.

Paweł V zmarł na atak serca 28 stycznia 1621 roku po pontyfikacie silnie obciążonym nepotyzmem. Pochowano go w Bazylice św. Piotra, a później jego ciało przeniesiono do Bazyliki S. Maria Maggiore.

W okresie rokoszu Zebrzydowskiego, wojewody krakowskie­go, przeciwko Zygmuntowi III papież starał się swoim wpływem zjednoczyć katolików przy boku króla. W pismach swych Paweł V wyrażał głębokie ubolewanie nad zaślepieniem przywódcy rokoszu.


Żródła:

"Poczet papieży" - Michał Gryczyński

"Poczet papieży" - Jan Wierusz Kowalski.